Rodzaje ran
Rana to najprościej mówiąc przerwanie ciągłości tkanki pod wpływem urazu. Uraz może być tylko powierzchowny (otarcie naskórka) lub może obejmować skórę właściwą oraz tkanki głębiej położone. Rany dzieli się w zależności od mechanizmu ich powstania na: cięte, szarpane, tłuczone, kłute, postrzałowe, kąsane. Ranami są również inne ubytki tkanki: owrzodzenia, oparzenia i odmrożenia.
Proces gojenia rany zaczyna się od razu po jej powstaniu. Można w nim wyróżnić kilka faz. Początkowo dochodzi do powstania czopa z płytek krwi, który ogranicza krwawienie i niedopuszcza do reakcji zapalnej. Organizm samodzielnie oczyszcza ranę z bakterii i martwych fragmentów tkanek. Nie zawsze jednak mechanizmy te są wystarczające i nawet w przypadku niewielkich ran warto proces ten wspomóc środkami antybakteryjnymi. W późniejszym etapie gojenia rany następuje synteza kolagenu i naprawa tkanki łącznej. Rana obkurcza się a później następuje jej przebudowa (tworzą się połączenia między kolagenem). Proces gojenia ran zależy od wielu czynników: rodzaju rany, tego jak wyglądają brzegi rany, obecności zakażenia, stanu ogólnego pacjenta (stanu odżywienia, chorób współistniejących).
Gojenie ran
Gojenie ran przez rychłozrost
Gojenie ran przez ziarnowanie
Czym grozi zakażenie rany?
Jedną z podstawowych funkcji naskórka jest zapobieganie wnikania bakterii do organizmu. To uszkodzony naskórek stanowi wrota, przez które bakterie dostają się do organizmu, powodując zakażenie. Nie wolno lekceważyć nawet niegroźnie wyglądających otarć naskórka, gdyż one również mogą być źródłem zakażenia. Obecność zakażenia opóźnia proces gojenia ran. Gdy rana jest zakażona może powstać brzydka blizna. Zakażenie rany może przerodzić się także w zakażenie uogólnione, groźne dla zdrowia. Odpowiednie oczyszczenie nawet drobnej rany i późniejsze stosowanie miejscowo działających antybiotyków może uchronić nas przed zakażeniem.
Największe ryzyko zakażenia występuje w ranach zanieczyszczonych (szczególnie ziemią), ranach o poszarpanych brzegach lub po ugryzieniach. W takich wypadkach należy skonsultować się z lekarzem. Jednak nawet niegroźnie wyglądające skaleczenie, gdy nie zostanie odpowiednio oczyszczone i opatrzone może ulec infekcji.
Gdy dochodzi już do zakażenia rany pojawia się ból, pieczenie i zaczerwienienie. Skóra w okolicy rany może być cieplejsza, może również wystąpić uczucie pulsowania. Pojawia się ropna wydzielina. Takie zakażenie jest najczęściej wywoływane przez gronkowce. Czasami występują objawy ogólne takie jak gorączka i złe samopoczucie. U osób osłabionych, z upośledzoną odpornością zakażenie przyranne może doprowadzić do infekcji uogólnionej. Gdy już doszło do zakażenia rany miejscowe stosowanie antybiotyków bywa niewystarczające. Zakażone rany, nawet niewielkie wymagają konsultacji z lekarzem.
Groźniejszymi powikłaniami zakażonej rany są: tężec ( stąd konieczność udania się do lekarza w przypadku każdej rany zanieczyszczonej ziemią) oraz zgorzel gazowa-rzadka.
